فصل اول
شب ادراری که به معنای ادرار کردن در خواب می باشد از جمله مشکلات اصلی اطفال به حساب می آید. . معمولاً این عمل به عمد نبوده و بخاطر تنبلی کودک نمی باشد. یادگیری دستشوئی رفتن معمولاً در حوالی سن 4 سالگی رخ می دهد و این امر معمولاً با دوره ای از خیس کردن در طول روز یا شب دنبال می شود. اگر خیس کردن رختخواب کماکان در سن 6 یا 7 سالگی رخ می دهد، باید حتماً با پزشک مشورت شود اگر خیس کردن در طول روز باشد و یا همراه با اختلالات روده ای باشد می تواند نشانگر یک مشکل جدی بوده و باید حتماً در این زمینه با پزشک مشورت نمود.
علل شب ادراری چیست ؟
علل شب ادراری می تواند یکی از مسائل زیر باشد. زمانیکه مثانه پر و است کودک بیدار نشود. تولید مقادیر بیشتری ادرار در خواب در مقایسه با سایرین داشتن مثانه ای که در مقایسه با سایر کودکان مقدار کمتری ادرار را در خود جای می دهد. در اکثر موارد این اختلال یک مشکل ذهنی یا یادگیری نمی باشد و تنبیه کودک راه حل آن نیست و حتی ممکن است سبب مشکلات عاطفی نیز شود.
در چه زمانی کودک خیس کردن را ترک خواهد کرد؟
واقعاً پاسخ به این سؤال مشکل است، زیرا کودکان مختلف با یکدیگر متفاوت می باشند.در سن 5 سالگی از هر پنچ نفر1 نفر و در سن 10 سالگی از هر 20 نفر سه نفر مبتلا به این مشکل است که تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا می کند.
بله. پزشک بهترین منبع کسب اطلاع بوده و در این بین نیز متخصصین اطفال از همه مجرب تر می باشند. روشهای درمان شامل موارد زیر می باشد:
محدود کردن آب خوردن قبل از خواب : در بعضی موارد، بخصوص محدود کردن مایعاتی که حاوی کافئین می باشند.
بیدار کردن کودک از خواب : در صورت انجام این کار در طول شب می توان رختخواب کودک را خشک نگه داشت اما به ندرت این کار شب ادراری کودک را متوقف می کند. تمرینات خاص : از این تمرینات می توان برای مطیع کردن مثانه استفاده نمود. اما معمولاً این روشها نیز بی فایده می باشند. این تمرینات بخصوص در مواردیکه کودک در طول روز نیز خود را خیس می کند ، هرگز نباید بکار گرفته شود.
داروها: از چندین نوع مختلف دارو می توان جهت درمان این اختلال استفاده کرد اما بعضی از انواع آنها دارای عوارض جانبی خاص خود می باشند. ممکن است پزشک ترکیبی از چند درمان را توصیه نماید. تمامی کودکان به داروها پاسخ نمی دهند. چگونه می توان با کودک خود در ارتباط با این مشکل صحبت نمود ؟
صحبت آزادانه و راحت با کودک در ارتباط با این مشکل می تواند به محدود ساختن مشکلات عاطفی که در رابطه با این اختلال وجود دارد، کمک کند. باید به کودک اطمینان داد که وجود این مشکل تقصیر او نیست و این اختلال به مرور زمان بهبود می یابد. حتی می توانید به کودک خود در ارتباط با نحوه ایجاد ادرار توسط اعضای بدن آموزش دهید به این صورت که توضیح دهید، کلیه ها باید مقدار کافی ادرار تولید کنند و مثانه باید مثل یک بادکنک پر از آب این ادرار را در خود نگه دارد و هر موقع که پر شد به مغز اطلاع دهد. مغز نیز باید تا صبح مثانه را بسته نگه دارد یا اینکه به کودک بگویید که از خواب بیدار شود و به دستشوئی برود.
مسائل دیگری که باید مد نظر قرا گیرند.اگر والدین کودک هر دو در زمان کودکی خود را خیس می کردند، شانس بروز این حالت در کودک 70 درصد خواهد بود. و اگر یکی مبتلا بوده است شانس بروز 40 درصد خواهد بود. اختلالات نقص توجه اوتیسم اختلال شایع دیگری است که ممکن است در این نوع کودکان دیده شود. البته باید گفت که این دو مشکل ربطی به یکدیگر ندارند. ولی با این حال در صورت ابتلای کودک به هر دو مشکل روند پاسخ به درمان کندتر خواهد بود. کودکانیکه مبتلا به نقایص تکاملی هستند نیز نهایتاً بهبود می یابند اما براساس شدت نقایص، روند بهبودی می تواند طولانی تر باشد. اکثر کودکانیکه خود را خیس می کنند، مشکلی در کلیه خود ندارند اما ممکن است پزشک بخواهد آنها را از نظر وجود مشکلات کلیوی بررسی کند.گاهی اوقات اضافه شدن یک استرس ( مدرسه جدید، تولد نوزاد جدیدی در خانواده یا بحرانهای خاص خانوادگی ) می تواند، سبب شب ادراری شود. به این حالت شب ادراری ثانویه می گویند.در این مورد والدین باید کودکان را از نظر عاطفی حمایت کرده و به آنها اطمینان دهند و در صورت ادامه به پزشک مراجعه کنند.استفاده از مواد جاذب که از رختخواب محافظت می کنند، می توانند تا حدی از نگرانیهای کودک و والدین بکاهند.
البته بعضی متخصصین اعتقاد دارند، استفاده از آنها ممکن است خیس کردن را طولانی تر کند، اما این امر در تحقیقات ثابت نشده است.
فصل دوم
در حال حاضر درمان‌های متفاوتی برای رفع مشكل كودكانی كه دچار شب ادراری هستند، وجود دارد. يكی از معروف ترين اين درمان‌ها زنگ اخبار است. روش كار اين زنگ اخبارها بسيار جالب است. اين زنگ‌ها در همان مراحل ابتدايی، خيس شدن جای كودك را احساس می كنند و با زنگی كه به صدا درمی آورند، كودك را در همان ابتدای خيس كردن بيدار می كنند. به اين ترتيب، كودك از خواب بيدار شده و جلوی ادامه كار را می گيرد. زمانی كه اين كار برای چند روز تا چند هفته تكرار شود، به تدريج كودك با زمان پرشدن مثانه‌اش آشنا می شود و ياد می گيرد كه بلافاصله پس از احساس پرشدگی مثانه، از خواب بيدار شود و به طور ارادی اقدام به دفع ادرار كند. اين روش معمولا بسيار موفق عمل می كند و اگر دو تا سه ماه به طور مداوم استفاده شود، در حدود 70 درصد از كودكان، به نتيجه می رسند. متأسفانه هزينه اين زنگ اخبارها اندكی گران است و گاهی به حدود 50 هزار تومان يا حتی بيشتر هم می رسد. انواع مختلفی از اين زنگ اخبارها وجود دارد.
اگر زنگ‌ها جواب ندادنددر صورتی كه تمام روشهای فوق بی نتيجه بمانند، پزشكان در مرحله بعد، دست به دامان داروها خواهند شد. شايد برای شما جالب باشد اما داروهايی كه برای درمان اين كودكان به كار گرفته می شوند، چندان داروهای غريبه‌ای نيستند.
ايمی پرامين يكی از معروف ترين و پراستفاده ترين داروهای درمان شب ادراری كودكان است كه بسياری از بزرگسالان از آن به عنوان يك داروی ضد افسردگی معروف استفاده می كنند. البته داروهای ديگری نيز وجود دارند كه يكي از آنها داروي DDAVPاست. اين دارو در اصل يكی از هورمون‌های طبيعی بدن به نام وازوپرسين يا هورمون ضد ادراری (آنتی ديورتيك) است كه به طور طبيعی از غده هيپوفيز در قاعده مغز ترشح می شود.
به طور طبيعی اين هورمون، در بدن روی كليه‌ها اثر می گذارد و از ترشح ادرار جلوگيری می كند. اگر اين هورمون نباشد، حجم ادرار روزانه از 5/0 تا 5/1 ليتر در روز به چند ليتر در روز افزايش پيدا كرده و بدن را به شدت با كم آبی رو به رو می كند.
پزشكان از اين اثر هورمون مزبور استفاده می كنند تا شب‌ها از حجم ادرار كودك بكاهند تا دچار شب ادراری نشود.
اين دارو به شكل اسپری هايی به كودك تجويز می شود كه بايد شب‌ها آنها را داخل بينی اسپری كند. اگرچه اين داروها هر دو داروهای مؤثر و موفقی بوده‌اند اما اين مشكل را دارند كه اثر آنها تنها تا زمان ادامه مصرف دارو تداوم پيدا می كند. درواقع قطع مصرف اين داروها با ميزان بالای عود شب ادراری و بازگشت مشكلات ناشی از آن همراه است. درضمن، چنين داروهايی ممكن است عوارض جانبی خاص را نيز به دنبال داشته باشند كه پدران و مادران بايد درباره آنها آگاهی‌های لازم را كسب كنند.
به همين دليل پزشكان به طور كلی ترجيح می دهند كه در قدم اول، مشكلات اين كودكان را با روشهای غيردارويی برطرف كنند و درمان دارويی را تنها برای كودكانی نگه دارند كه اقدامات محافظه كارانه و غيردارويی در آنها با شكست مواجه شده است.درضمن گاهی ممكن است از چنين داروهايی تنها برای شرايط خاص و به طور موقتی استفاده كرد. به طور مثال، اگر قرار باشد كه كودك شما شبی را در منزل يكی از اقوام يا دوستانش بخوابد يا به يك سفر تفريحی يا اردو برود، می تواند برای چند روز به طور محدود از اين داروها استفاده كند تا دچار مشكل نشود.
نكات كليدی
به كودك خود اطمينان خاطر دهيد كه اين مشكل برای سن او طبيعی است و گناه و تقصيری بر گردن او نيست. به كودك بفهمانيد كه او اين كار را از عمد انجام نمی دهد و بنابراين نبايد نگران و ناراحت باشد.
از تنبيه يا سرزنش كردن اين كودكان به شدت خودداری كنيد. سعی كنيد، بچه‌های ديگر خانواده از اينكه كودك شما شب ها جايش را خيس می كند با اطلاع نشوند. مراقب باشيد كه ديگر اعضای خانواده كودك را به علت اين مشكل مسخره نكنند.
اجازه ندهيد طی يكی دو ساعت مانده به زمان خواب كودك مقدار زيادی مايعات بنوشد.
كودكتان را كمك كنيد كه بلافاصله قبل از خواب به دست شويی برود و ادرار كند (هر چند ممكن است مقدار آن كم باشد.)
روی تختخواب كودك (و در اصل روی تشك او) را با يك پوشش پلاستيكی بسيار نرم و ظريف بپوشانيد و برای اينكه كودك ناراحت نشود، روی آن يك ملافه بكشيد. با اين حساب در هنگام وقوع شب‌ادراری، شما فقط مجبور می شويد كه يك ملافه و يك پوشش پلاستيكی نازك را عوض كنيد نه كل تشك كودك را.
اجازه بدهيد در زمان تعويض كردن ملافه و رختخواب‌های خيس شده، كودك هم به شما كمك كند.
با كودك تمرين كنيد كه طی خواب، هر دو تا سه ساعت يك بار بيدار شود، به دست شويی برود و مثانه خود را تخليه كند. با راهنمايی يك پزشك متخصص اطفال، تمرين‌های تقويت كننده عضلات مثانه را به كودك خود ياد بدهيد.
شب ادراری که به معنای ادرار کردن در خواب می باشد از جمله مشکلات اصلی اطفال به حساب می آید. . معمولاً این عمل به عمد نبوده و بخاطر تنبلی کودک نمی باشد. یادگیری دستشوئی رفتن معمولاً در حوالی سن 4 سالگی رخ می دهد و این امر معمولاً با دوره ای از خیس کردن در طول روز یا شب دنبال می شود. اگر خیس کردن رختخواب کماکان در سن 6 یا 7 سالگی رخ می دهد، باید حتماً با پزشک مشورت شود اگر خیس کردن در طول روز باشد و یا همراه با اختلالات روده ای باشد می تواند نشانگر یک مشکل جدی بوده و باید حتماً در این زمینه با پزشک مشورت نمود.
علل شب ادراری چیست ؟
علل شب ادراری می تواند یکی از مسائل زیر باشد. زمانیکه مثانه پر و است کودک بیدار نشود. تولید مقادیر بیشتری ادرار در خواب در مقایسه با سایرین داشتن مثانه ای که در مقایسه با سایر کودکان مقدار کمتری ادرار را در خود جای می دهد. در اکثر موارد این اختلال یک مشکل ذهنی یا یادگیری نمی باشد و تنبیه کودک راه حل آن نیست و حتی ممکن است سبب مشکلات عاطفی نیز شود.
در چه زمانی کودک خیس کردن را ترک خواهد کرد؟
واقعاً پاسخ به این سؤال مشکل است، زیرا کودکان مختلف با یکدیگر متفاوت می باشند.در سن 5 سالگی از هر پنچ نفر1 نفر و در سن 10 سالگی از هر 20 نفر سه نفر مبتلا به این مشکل است که تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا می کند.
بله. پزشک بهترین منبع کسب اطلاع بوده و در این بین نیز متخصصین اطفال از همه مجرب تر می باشند. روشهای درمان شامل موارد زیر می باشد:
محدود کردن آب خوردن قبل از خواب : در بعضی موارد، بخصوص محدود کردن مایعاتی که حاوی کافئین می باشند.
بیدار کردن کودک از خواب : در صورت انجام این کار در طول شب می توان رختخواب کودک را خشک نگه داشت اما به ندرت این کار شب ادراری کودک را متوقف می کند. تمرینات خاص : از این تمرینات می توان برای مطیع کردن مثانه استفاده نمود. اما معمولاً این روشها نیز بی فایده می باشند. این تمرینات بخصوص در مواردیکه کودک در طول روز نیز خود را خیس می کند ، هرگز نباید بکار گرفته شود.
داروها: از چندین نوع مختلف دارو می توان جهت درمان این اختلال استفاده کرد اما بعضی از انواع آنها دارای عوارض جانبی خاص خود می باشند. ممکن است پزشک ترکیبی از چند درمان را توصیه نماید. تمامی کودکان به داروها پاسخ نمی دهند. چگونه می توان با کودک خود در ارتباط با این مشکل صحبت نمود ؟
صحبت آزادانه و راحت با کودک در ارتباط با این مشکل می تواند به محدود ساختن مشکلات عاطفی که در رابطه با این اختلال وجود دارد، کمک کند. باید به کودک اطمینان داد که وجود این مشکل تقصیر او نیست و این اختلال به مرور زمان بهبود می یابد. حتی می توانید به کودک خود در ارتباط با نحوه ایجاد ادرار توسط اعضای بدن آموزش دهید به این صورت که توضیح دهید، کلیه ها باید مقدار کافی ادرار تولید کنند و مثانه باید مثل یک بادکنک پر از آب این ادرار را در خود نگه دارد و هر موقع که پر شد به مغز اطلاع دهد. مغز نیز باید تا صبح مثانه را بسته نگه دارد یا اینکه به کودک بگویید که از خواب بیدار شود و به دستشوئی برود.
مسائل دیگری که باید مد نظر قرا گیرند.اگر والدین کودک هر دو در زمان کودکی خود را خیس می کردند، شانس بروز این حالت در کودک 70 درصد خواهد بود. و اگر یکی مبتلا بوده است شانس بروز 40 درصد خواهد بود. اختلالات نقص توجه اوتیسم اختلال شایع دیگری است که ممکن است در این نوع کودکان دیده شود. البته باید گفت که این دو مشکل ربطی به یکدیگر ندارند. ولی با این حال در صورت ابتلای کودک به هر دو مشکل روند پاسخ به درمان کندتر خواهد بود. کودکانیکه مبتلا به نقایص تکاملی هستند نیز نهایتاً بهبود می یابند اما براساس شدت نقایص، روند بهبودی می تواند طولانی تر باشد. اکثر کودکانیکه خود را خیس می کنند، مشکلی در کلیه خود ندارند اما ممکن است پزشک بخواهد آنها را از نظر وجود مشکلات کلیوی بررسی کند.گاهی اوقات اضافه شدن یک استرس ( مدرسه جدید، تولد نوزاد جدیدی در خانواده یا بحرانهای خاص خانوادگی ) می تواند، سبب شب ادراری شود. به این حالت شب ادراری ثانویه می گویند.در این مورد والدین باید کودکان را از نظر عاطفی حمایت کرده و به آنها اطمینان دهند و در صورت ادامه به پزشک مراجعه کنند.استفاده از مواد جاذب که از رختخواب محافظت می کنند، می توانند تا حدی از نگرانیهای کودک و والدین بکاهند.
البته بعضی متخصصین اعتقاد دارند، استفاده از آنها ممکن است خیس کردن را طولانی تر کند، اما این امر در تحقیقات ثابت نشده است.
فصل دوم
در حال حاضر درمان‌های متفاوتی برای رفع مشكل كودكانی كه دچار شب ادراری هستند، وجود دارد. يكی از معروف ترين اين درمان‌ها زنگ اخبار است. روش كار اين زنگ اخبارها بسيار جالب است. اين زنگ‌ها در همان مراحل ابتدايی، خيس شدن جای كودك را احساس می كنند و با زنگی كه به صدا درمی آورند، كودك را در همان ابتدای خيس كردن بيدار می كنند. به اين ترتيب، كودك از خواب بيدار شده و جلوی ادامه كار را می گيرد. زمانی كه اين كار برای چند روز تا چند هفته تكرار شود، به تدريج كودك با زمان پرشدن مثانه‌اش آشنا می شود و ياد می گيرد كه بلافاصله پس از احساس پرشدگی مثانه، از خواب بيدار شود و به طور ارادی اقدام به دفع ادرار كند. اين روش معمولا بسيار موفق عمل می كند و اگر دو تا سه ماه به طور مداوم استفاده شود، در حدود 70 درصد از كودكان، به نتيجه می رسند. متأسفانه هزينه اين زنگ اخبارها اندكی گران است و گاهی به حدود 50 هزار تومان يا حتی بيشتر هم می رسد. انواع مختلفی از اين زنگ اخبارها وجود دارد.
اگر زنگ‌ها جواب ندادنددر صورتی كه تمام روشهای فوق بی نتيجه بمانند، پزشكان در مرحله بعد، دست به دامان داروها خواهند شد. شايد برای شما جالب باشد اما داروهايی كه برای درمان اين كودكان به كار گرفته می شوند، چندان داروهای غريبه‌ای نيستند.
ايمی پرامين يكی از معروف ترين و پراستفاده ترين داروهای درمان شب ادراری كودكان است كه بسياری از بزرگسالان از آن به عنوان يك داروی ضد افسردگی معروف استفاده می كنند. البته داروهای ديگری نيز وجود دارند كه يكي از آنها داروي DDAVPاست. اين دارو در اصل يكی از هورمون‌های طبيعی بدن به نام وازوپرسين يا هورمون ضد ادراری (آنتی ديورتيك) است كه به طور طبيعی از غده هيپوفيز در قاعده مغز ترشح می شود.
به طور طبيعی اين هورمون، در بدن روی كليه‌ها اثر می گذارد و از ترشح ادرار جلوگيری می كند. اگر اين هورمون نباشد، حجم ادرار روزانه از 5/0 تا 5/1 ليتر در روز به چند ليتر در روز افزايش پيدا كرده و بدن را به شدت با كم آبی رو به رو می كند.
پزشكان از اين اثر هورمون مزبور استفاده می كنند تا شب‌ها از حجم ادرار كودك بكاهند تا دچار شب ادراری نشود.
اين دارو به شكل اسپری هايی به كودك تجويز می شود كه بايد شب‌ها آنها را داخل بينی اسپری كند. اگرچه اين داروها هر دو داروهای مؤثر و موفقی بوده‌اند اما اين مشكل را دارند كه اثر آنها تنها تا زمان ادامه مصرف دارو تداوم پيدا می كند. درواقع قطع مصرف اين داروها با ميزان بالای عود شب ادراری و بازگشت مشكلات ناشی از آن همراه است. درضمن، چنين داروهايی ممكن است عوارض جانبی خاص را نيز به دنبال داشته باشند كه پدران و مادران بايد درباره آنها آگاهی‌های لازم را كسب كنند.
به همين دليل پزشكان به طور كلی ترجيح می دهند كه در قدم اول، مشكلات اين كودكان را با روشهای غيردارويی برطرف كنند و درمان دارويی را تنها برای كودكانی نگه دارند كه اقدامات محافظه كارانه و غيردارويی در آنها با شكست مواجه شده است.درضمن گاهی ممكن است از چنين داروهايی تنها برای شرايط خاص و به طور موقتی استفاده كرد. به طور مثال، اگر قرار باشد كه كودك شما شبی را در منزل يكی از اقوام يا دوستانش بخوابد يا به يك سفر تفريحی يا اردو برود، می تواند برای چند روز به طور محدود از اين داروها استفاده كند تا دچار مشكل نشود.
نكات كليدی
به كودك خود اطمينان خاطر دهيد كه اين مشكل برای سن او طبيعی است و گناه و تقصيری بر گردن او نيست. به كودك بفهمانيد كه او اين كار را از عمد انجام نمی دهد و بنابراين نبايد نگران و ناراحت باشد.
از تنبيه يا سرزنش كردن اين كودكان به شدت خودداری كنيد. سعی كنيد، بچه‌های ديگر خانواده از اينكه كودك شما شب ها جايش را خيس می كند با اطلاع نشوند. مراقب باشيد كه ديگر اعضای خانواده كودك را به علت اين مشكل مسخره نكنند.
اجازه ندهيد طی يكی دو ساعت مانده به زمان خواب كودك مقدار زيادی مايعات بنوشد.
كودكتان را كمك كنيد كه بلافاصله قبل از خواب به دست شويی برود و ادرار كند (هر چند ممكن است مقدار آن كم باشد.)
روی تختخواب كودك (و در اصل روی تشك او) را با يك پوشش پلاستيكی بسيار نرم و ظريف بپوشانيد و برای اينكه كودك ناراحت نشود، روی آن يك ملافه بكشيد. با اين حساب در هنگام وقوع شب‌ادراری، شما فقط مجبور می شويد كه يك ملافه و يك پوشش پلاستيكی نازك را عوض كنيد نه كل تشك كودك را.
اجازه بدهيد در زمان تعويض كردن ملافه و رختخواب‌های خيس شده، كودك هم به شما كمك كند.
با كودك تمرين كنيد كه طی خواب، هر دو تا سه ساعت يك بار بيدار شود، به دست شويی برود و مثانه خود را تخليه كند. با راهنمايی يك پزشك متخصص اطفال، تمرين‌های تقويت كننده عضلات مثانه را به كودك خود ياد بدهيد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر